Biga Basın Tarihinin Yorulmaz Kalem Emektarı Hasan Kalmaz ve Kayıp Arşivi
Hasan Kalmaz’ı tanıyanların azaldığı bir Biga var artık. Oysa bundan 30-40 yıl önce onu tanımayan yoktu. Sinekçi Bucak Müdürlüğünden emekli hemşerimizin bence en önemli özelliği ise yorulmak bilmeyen bir kalem emekçisi olmasıdır. Biga gazetelerinde, 1960’lardan itibaren 20-25 yıl boyunca binlerce yazısı yayınlanmıştır.
1970’lerde Biga Kaymakamlığı, 1990’larda ise Biga Belediyesi tarafından yayınlanmaya çalışılsa da ne yazık ki baskı aşamasına ulaşamamış Biga hakkında bir kitabı olduğunu biliyoruz. İnşallah kitabın taslakları varislerinde hala duruyordur da bir gün yayınlanır.
Bildiğim tek kitabı İzmir Dokuz Eylül Yayınlarının, 1982’de neşrettiği ve Edremit Çelikler Matbaası’nda basılmış Milli şehidimiz Hamdi Bey’dir…
Hasan Kalmaz hakkında bildiklerim bundan ibaretken, Biga basın arşivinde rastladığım Birlik’in bir nüshasındaki derli toplu bilgiler beni heyecanlandırdı ve sizlerle paylaşmak, en azından internette yapılacak bir arama için veri olmasını sağlamak istedim.
İşte Hasan Kalmaz hakkında İl Genel Meclisi Aday Adayı olması vesilesiyle Birlik gazetesinin 26 Ekim 1977 Çarşamba günkü nüshasında yazılanlar:
“Gazetemizin kurulduğu tarihten bu yana düşün ve fıkra köşesi yazan olarak, binin üzerinde çeşitli konularda yazıları yayınlanan; son olarak da ‘Biga Tarihi ve Coğrafyası’ adlı büyük eseri tümleyen ve halen ilçemiz sarraflarından Sayın Hasan Kalmaz; CHP İl Genel Meclisi için aday adayı olmuş bulunmaktadır.
Sayın Hasan Kalmaz 1922 yılında ilçemiz merkezinde doğmuştur. Eski sarraflardan Merhum Hacı Fehim ile Yeniçiftlik köyünden Merhum Ömer Ağa’nın kızı Merhume Havva Kalmaz’ın oğludur. Evli ve üç kız babasıdır.
Sayın Kalmaz, İlk öğrenimini 1935-1936 eğitim ve öğretim yılında ilçemiz Merkez Sakarya İlkokulu’nda, orta öğreniminin ortaokul kısmını 1938-1939 eğitim ve öğretim yılında Biga Ortaokulunda, Lise kısmını da İstanbul Atatürk Erkek Lisesinde bitirmiştir.
1940-1942 yıllarında İstanbul Büyükpostane Askerî Sahra bölümünde memur olarak çalışmış ve mors muhaberesini öğrenmiştir.
Vatanî görevini Yedek subay olarak ifa eden Sayın Kalmaz, 1948 yılında Gümrük İdaresine girmiş; buradan da naklen Bucak Müdürlüğüne atanmıştır. Otuz yılı aşkın Devlet hizmetinde bulunan Sayın Hasan Kalmaz; Sırasıyla Bingöl, Nevşehir ve İlimizin muhtelif bucakları ile ilçemize bağlı Gündoğdu, Karabiga ve Sinekçi Bucak Müdürlüklerini uzun yıllar başarı ile yapmıştır. Son görevi Sinekçi Bucak Müdürlüğünü yürütürken, kendi isteği ile emekliğe ayrılmıştır.
Yayın ve basın yaşamında da örnek ve önder bir kalem olarak haklı bir isim yapan Sayın Kalmaz yalnız ilçemizdeki yerel basında değil, Türkiye’miz çapındaki gazete ve dergilerde de Tarih, Edebiyat, Hukuk, Müzik, Eğitim ve Din konularında eleştiri otoritelerince beğeni kazanan dizi yazıları yazmıştır. En büyük yapıtı, uzmanı olduğu İlçemiz tarihi ve coğrafyası olacaktır. Bu yapıt; bilimsel vukufu ve derin incelemelerinin bir ürünü, gerçek kanıtıdır.
Türk Halk, Türk Sanat ve Dini musikimize de üstün bir vukufu olan Sayın Kalmaz; bu alanlarda da hayli beste denemeleri yapmış, okul öğrencileri için marşlar ve okul şarkıları da bestelemiştir.
Bestelerinin bir kısmı, muhtelif dergilerde yayınlanmış; yine bir kısım bestelerinin müzikleri ilçemiz okulları arşivlerindeki bantlarda ve Devlet Radyosu arşivlerinde mevcuttur.
Çevrede Üstad olarak tanınan Sayın Kalmaz; Atatürk ilkelerine yürekten bağlı ve savunucusu, bir kişilik sahibidir.
Kaymakamlık Makamının verdiği, Müdürlük dışı pekçok önemli görevlerle 1975 yılı Genel Nüfus Sayımında ilçemiz sayım işlerini Kaymakamlık adına başarı ile yönetip üstesinden örnek bir şekilde gelmiştir.
İlçemizde ve görev yaptığı bucaklarda tutum ve davranışlarıyla sevilip sayılan Sayın Kalmaz’ın İl Genel Meclisi Üyeliği için ‘Aday Adayı’ oluşu tüm ilçemiz çevresinde çok olumlu bulunmuş ve büyük bir memnuniyetle karşılanmıştır.
Sayın Hasan Kalmaz’ın önseçimde en çok oy toplayan adaylardan biri olarak İl Genel Meclis Üyeliğine seçileceğinden kuşkusuz eminiz.
Kendisini bu; olumlu atılım ve örnek davranışından ötürü biz de yürekten kutlar, üstün başarılarının devamım temenni ederiz.”
İlçemiz Okullarındaki Bantlar Nerededir?
Evet, yazı bu kadar…
Bu yazıda benim dikkatimi en çok çeken iki konuya da dikkat çekmek isterim…
Öncelikle şu iki cümle: “Türk Halk, Türk Sanat ve Dini musikimize de üstün bir vukufu olan Sayın Kalmaz; bu alanlarda da hayli beste denemeleri yapmış, okul öğrencileri için marşlar ve okul şarkıları da bestelemiştir.
Bestelerinin bir kısmı, muhtelif dergilerde yayınlanmış; yine bir kısım bestelerinin müzikleri ilçemiz okulları arşivlerindeki bantlarda ve Devlet Radyosu arşivlerinde mevcuttur.”
Acaba “ilçemiz arşivlerindeki bantlar” şimdi nerededir?
1980’lere kadar gelebilmiş asırlık okulları büyük bir umursamazlıkla yıkarken bu bantları da moloz yığınlarının altında mı bıraktık?
Yoksa içlerinde ne gibi hazineler olduğu bilinmeden tozlu bir arşiv köşesinde kaçınılmaz akıbetlerini mi beklemekteler?
Biga Tarihi ve Coğrafyası Kitabı Nerededir?
Yazıda, “En büyük yapıtı, uzmanı olduğu İlçemiz tarihi ve coğrafyası olacaktır. Bu yapıt; bilimsel vukufu ve derin incelemelerinin bir ürünü, gerçek kanıtıdır” cümlesiyle tanıtılan ve tamamlandığı belirtilen “Biga Tarihi ve Coğrafyası” kitabı nerededir?
Acaba kızlarında bu kitabın hazırlık aşamalarına ait taslaklar ya da kitabın tamamlanmış hali var mıdır?
Bu kitabın çalışmalarına tanık olan ve Biga’nın spor ve kültür tarihiyle ilgili iki belgeyi günümüze ulaştıran Ali Kömürcüoğlu’nun aktardıklarından anladığım kadarıyla belgesel değeri çok güçlü bir çalışma olabilir. 1970’lerin sonlarında İkizler Sineması’nın sahibi Recep İkiz’e Biga’nın futbol ve sinema tarihi ile ilgili yöneltilen sorular ve Recep Bey’in verdiği cevapları içeren birkaç sayfalık belge, iki konuda da gün yüzü görmemiş önemli bilgiler içeriyordu. Bu konularda yaptığımız programların ve yazıların linklerini aşağıda paylaşıyorum.
İnşallah bu yazı Hasan Kalmaz’ın varislerine ulaşır ve bu önemli eserin yayınlanması için bir ilk adım olur…
Biga Çarşamba Postası’nda yayınlanan Bigaspor’un tarihi hakkındaki yazı:
Biga’nın Spor ve Eğlence Tarihini Aydınlatan Belgeler
Biga’nın İlk Futbol Kulübü Altın Hançer 1920’de Kuruldu…
Ali Kömürcüoğlu Bigaspor’un Kayıp Arşivini Anlattı
