Cumhuriyetin 100. yılında Belde ve Köyleri ile Biga projemiz sektörünün öncü kuruluşu Kaptanlar Un A.Ş.’nin ana sponsorluğunda sürüyor. Biga’nın tarihine ışık tutacak çalışmamızda Ağaköy’ün güncel durumunu, tarihini, ekonomisini, eğitim durumunu ve muhtarın çalışmalarını okuyabilirsiniz.
Ağaköy
Ağaköy, Biga’nın en büyük köylerinden biri olup Bursa-Çanakkale yolu üzerinde Biga’ya 9 km, Çanakkale’ye ise 80 km uzaklıkta bulunan göçmen köyüdür. 2014 yılından bu yana köyün muhtarı Ayhan Ferah’tır. Ayhan Ferah aynı zamanda Biga Muhtarlar Derneği başkanıdır.
Güncel Durum
Ağaköy, resmi olmasa da iki mahalleden oluşmaktadır. Köyün ilk kuruluşu iç kesimde olup, daha sonra Bursa-Çanakkale yolu kenarında yerleşim artmıştır. Toprakları ÇOMÜ İİBF yerleşkesini de içine alarak Kayapınar’a dayanır. Köyün ilk yerleşiminden ileriye gidildikçe ikinci bir köye geçiş duygusu yaşanmaktadır. Köylünün ağzındaki aşağı mahalle tabiri bundan gelmektedir ve iki cami ile kahvehaneler bulunur. Köye giriş ise yukarı mahalleden olur ve sağlı sollu olarak yol boyunca birçok işletme mevcuttur. Özellikle öğrenci köyü olan Ağaköy, hazır yemek ya da kısa sürede hazırlanan anlamlarını taşıyan fast food başta olmak üzere yemek mekanlarına, gençlerin ve üniversite öğrencilerinin zaman geçirdiği kafelere, köylülerin sosyalleştiği kahvehanelere, marketlere ve berber salonuna sahiptir. Adeta küçük bir şehir olan Ağaköy’de ihtiyaç duyulan her şeye kavuşmak mümkündür. Köye son olarak Emniyet Müdürlüğü Ağaköy Bölge Trafik İstasyonu kazandırılmıştır. Jandarma Karakol Binası ihalesi yapılmış ve yakın bir sürede de inşaatı yapılıp Ağaköy’e kazandırılacaktır. Son sayıma göre Ağaköy’ün nüfusu 2.058’dir. 594 erkek, 1464 kadın nüfusa sahip Ağaköy’de özellikle Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ağaköy İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Meslek Yüksekokulu ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi’nden dolayı nüfus oranında dalgalanmalar yaşanmaktadır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. Aşağı mahalle olarak adlandırılan bölgenin de alt yapı kanalizasyon şebekesi yapılmıştır. Sağlık Ocağı bulunan köyün ana halteri asfalt yol olduğu gibi ara yolların büyük bölümüne parke taş döşenmiştir. Köyde elektrik, sabit telefon ve internet bulunmaktadır. Öğrenci popülasyonunun arttığı Ağaköy’de doğal olarak öğrenciye yönelik bir ekonomik ve sosyal değişim yaşanmıştır. Evlerin büyük bir bölümü pansiyon olmuş ve ısınma sistemi kömürlü kalorifer sistemine sahiptir. Köy, yakın zamanda doğalgaza kavuşma hayali kurmaktadır. Köyde kapalı düğün salonu vardır. 75 tonluk eski su deposuna ek olarak 350 tonluk su deposu yapılmakla birlikte iki tane 200 metre derin su kuyusuna ek olarak bir adet daha 200 metre derin su kuyusu onaylanmıştır. Çanakkale İl Özel İdare, Biga Kaymakamlığı İlçe Özel İdare Müdürlüğü ve Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından çeşitli alt ve üst yapı çalışmalarıyla birlikte çöp konteynerleri verilmiştir.
Tarih
1000’li yıllara uzanıp Ağaköy halkının nüfusunu bilimsel olarak incelediğimizde Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyuna mensup olan ve 1071’deki Malazgirt Meydan Muharebesi’nin ardından günümüzdeki Türkiye topraklarına yerleşen Karakeçili aşiretine ulaşıyoruz. Yani Anadolu topraklarından Balkanlara yerleştirilen halk, 1800’lü yılların sonunda zorunlu olarak yine Anadolu topraklarına dönmüştür. Ağaköy, Bulgaristan göçmenidir ve 93 muhacirleri olarak anılır. Ağaköy, halk dilinde 93 Harbi olarak bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra miladi 1880 yılında kurulmuştur. Özellikle bu savaş sonrası Rus ve Bulgarların zulüm, baskı ve katliamlardan dolayı Balkanlar’dan Anadolu’ya zoraki kitlesel göçler yaşanmıştır. Balkanlar’dan gelen çok sayıda göçmen grubundan bir bölümü ise bugünkü Ağaköy topraklarına yerleşmiştir. Bulgaristan Razgart’tan gelen yaklaşık 60 ailenin ilk adımı attığı Ağaköy, sonrasında yine Bulgaristan’ın Ayazlar, Gerenli ve Gagova köylerinden gelen ailelerle büyüme göstermiştir. Daha sonra köyden başka köye ve şehirlere göçen aileler olmuştur. Dönemin Osmanlı sultanı II. Abdulhamid’ten gelen köyün adı Hamidiye’dir. 63 yıl Hamidiye olarak yerleşim adını kullanan halka, resmi yazışmalarda, posta ve benzeri gönderimlerde Biga ilçe merkezindeki Hamdibey Mahallesi ile karışıklık yaşattığı gerekçesiyle 1943 yılında isim değişikliği yazısı ulaşmıştır. Köy resmi olarak 1943 yılında Ağaköy ismini almıştır ve 80 yıldır köyün adı Ağaköy’dür. Biga için çeşitli eserler kalema alan emekli Öğretmen-Yazar Osman Kibar da Ağaköylü’dür.
Ekonomi
Ağaköy, Çanakkale-Bursa Karayolu’nun karşısını da kapsayan geniş bir yüzölçümüne sahiptir. 5.155 dönüm tarım alanına sahip Ağaköy’de 2.155 kuru tarım, 3.000 sulu tarım yapılmaktadır. Buğday, arpa, çeltik, mısır, yonca, ayçiçeği, yulaf, kuru fasulye, nohut, börülce, bakla, domates, biber, salçalık biber gibi tarım ürünleri yetişen köyde, elma, şeftali ve ceviz gibi meyvelikler mevcuttur. Köyün temel geçim kaynağı başta hayvancılık ve tarım olmak üzere çeşitli zanaatkar ve esnafların varlığı ile sanayiciliğin gelişmesi köyün ekonomik hayatını oluşturmaktadır. 20 bin civarında kanatlı hayvan sayısı, 625 adet arı kovanı vardır. Bir beldeyi aratmayan her şeye sahip olan Ağaköy’ün Biga merkezde de işletmeleri olan iş insanlarına sahipken, tarım ziraat aletleri imalatı, süt sağım makinaları imalatı,elektrik ve su hortumu imalatı, beton çerçeve imalathaneleri, marangozlar, mobilya fabrikası, tarihten gelen hasır, zembil örgüsü imalatı, market, kafe, kahvehane, gıda işletmeleri, öğrenci yurtları ve pansiyonlar vardır. Evlerinde hasır zembil örgüsü yapan kadınlar da internet üzerinden ürünlerinin satışlarını gerçekleştirmektedir. Köyde resmi verilere göre hayvanı bulunan işletme sayısı 99’dur ve küçükbaş hayvan sayısı 2.440, büyükbaş hayvan sayısı ise 678’dir. Yıllara göre değişkenlik göstermekle birlikte biber, domates, çeltik ve mısır ekilen köyde, tarımsal işletme kaydı bulunan çiftçi sayısı 63’tür. Köyde tarım işletmesi dışında da köylüler bahçe yaparak sebze ekerken, tavuk bakmaktadır. Kadın girişimci Ayşe Dişli’nin sahibi olduğu Nefisköy, köyde istihdam oluştururken Türkiye’nin her yerine satış yapmaktadır. Doğal bir köy ürünü olarak varlığını sürdüren Nefisköy’ün imalathaneleri köydedir ve aynı isimle yöresel köy kahvaltı salonu olarak da hizmet vermektedir. Projemize desteklerinden dolayı Ağaköy’de hizmet veren %100 katkısız köy ürünleri Nefisköy sahibi Ayşe Dişli’ye teşekkür ederiz.
Eğitim
Ağaköy’de ilkokul mevcuttur. Ağaköy İlkokulu’nda 45 erkek, 36 kız çocuğu olmak üzere toplamda 81 öğrenci eğitim görmektedir. Ortaokul ve lise öğrenciler taşımalı eğitim sistemiyle Biga merkezdeki okullara gitmektedir. Ağaköy’den Biga Anadolu İmam Hatip Lisesi’ne 10, Şehit Yarbay Raif Necdet Hoşgör İmam Hatip Ortaokulu’na 1, Şehit İbrahim Ateş Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi’ne 1, Safiye Hüseyin Elbi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ne 1, İÇDAŞ Biga Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ne 5, Mehmet Akif Ersoy Anadolu Lisesi’ne 12, Biga Anadolu İmam Hatip Lisesi’ne 4, Ayşe Doğan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ne 4, Biga Atatürk Anadolu Lisesi’ne 13 öğrenci ulaştırılmaktadır. Yani toplamda köyde 149 öğrenci vardır ve orta ve lise taşımalı olarak eğitim-öğretim hayatlarını sürdürmektedirler. Öte yandan Ağaköy’e ait ilginç bir eğitim bilgisi de mevcuttur. Türkiye’de lisesi olmadığı halde fakültesi olan ilk ve tek köy olan Ağaköy, oldukça yoğun bir nüfus hareketliliğine sahiptir.
Spor
1965-66 yıllarında Ağaköy’de futbol öne çıkmış ve 1971 yılında Ağaköy Spor Kulübü olarak Halil Aydoğan’ın kahvehanesinde kurulmuş, yaklaşık 34 yıllık aktif spor sürecinin ardından 2005 yılında kapanmıştır. İlk başkanı Mehmet Yavuz’dur. Ağaköy’e futbol sevgisini aşılayan kişi Çanakkalespor, Bigaspor ve Altınorduspor’da oynamış Sevtap Karafilci’dir. Köyde ilk futbol oynamaları Ağaköy İlkokulu’nun kuzeyinde kalan meşelik alanda başlamıştır. 1970’li yıllarda Ağaköy’de futbol çok aktifti ve ilk defa köyler arası futbol turnuvası düzenlenmiştir. Ağaköyspor ilerleyen yıllarda ise ikinci amatör ligde köyü temsil etmiştir. 1987-88 yıllarında ise birinci amatör lige yükselmiştir. Profesyonel futbol oynamış Nadir Kaya, Ali Köse, Mehmet Tekin, Mehmet Sezen, Ayhan Bülbül, Sami Aydoğan ve Salih Koşucu gibi birçok değer yetiştirmiştir. Ağaköyspor’dan yetişen Ağaköylü Celal Avcı, şu anda Biga Gençlik ve Spor İlçe Müdürlüğü görevinde bulunmaktadır.
Ağaköy Muhtarı Ayhan Ferah, köyünü şu sözlerle anlatıyor:
“1974 Ağaköy doğumluyum, evliyim, bir kızım var. 2014-2019, 2019-2023 olarak iki dönemdir Ağaköy muhtarıyım. Aynı zamanda iki dönemdir Biga Muhtarlar Derneği dernek başkanıyım. Köyümüze epey hizmet ettik. Köylülerimiz bizim bu işi yapabileceğimize inandı, biz de elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Biga’da 108 tane köy muhtarı, Biga Merkezde 10 tane merkez mahalle muhtarı, Karabiga’da 3, Gümüşçay’da 2 muhtarımız olmak üzere beldelerimizde 123 tane muhtarımız var. Mahalle muhtarlarımız da derneğimizin üyesidir ve hepsi özverili bir şekilde çalışıyorlar. Genelde Çarşamba günleri Müdürlerimiz, İl Genel Meclis Üyelerimiz, Kaymakamımız, Belediye Başkanlarımız, İlçe Tarım Müdürümüz, Milli Eğitim Müdürümüz, Milletvekillerimizle ve misafirlerimizle buluşuyoruz. 2019 seçimlerinden çok kısa bir süre sonra dünyanın tanımadığı covid isimli bir virüs çıktı. Doğal olarak ülkeler bir tökezleme yaşadı, yatırımlar durdu, ihtiyaçlara yatırımlar oldu. Bitti derken acı bir deprem yaşadık, ülkenin 81 vilayetinden 8’de 1’i gitti. Yatırımlarımız buraya döndü. Bu senelerde diğer döneme göre hizmetlerimiz de azaldı. Köylerdeki en önemli problemimiz devletimizin de önem verdiği su deposu, derin su kuyusu. Bu yaz derin su kuyularının debisi düştü, susuzluk yaşandı. Bizim köyümüzde iki tane derin su kuyumuz var. Şu anda bir tane daha onaylandı ve yakında o da 200 metre vurulacak. Biz bu dönemde köyümüze 350 tonluk su deposu yaptırdık.”
