Toplumsal gerçekliği büyülü bir kalemle yazarak yarattığı çok katmanlı evreni edebi bir hazla bizlere buluşturan Gabriel Garcia Marquez yazdığı o muhteşem yüzyıllık yalnızlık kitabında şöyle bir cümle geçiyordu: “İnsanlar plan yapar ve tanrı güler.” Bu cümleyi içinde barındıran sayfayı uzun bir süre çeviremedim. Çünkü insanın yaşamış olduğu hayatı yansıtan cümleler çoğu zaman kendisine ayna olup kolayca tesir edebiliyor. Öyle görünüyor ki bu durum adeta kolumuzdan hayatımıza enjekte edilen etkili bir morfin tesiriyle sirayet ediyor ve uyuşturuyor belki de…
Ve başımızı kaldırıp “nereye gidiyoruz” diye ardına bakıp irkiliyoruz. Hayatında yaşadıkların, yaşayacakların, durmadan uğruna büyük çabalar gösterdiğin geçici hayatın ve her şeye rağmen yaptığın fedakârlıkların bile belli bir süre sonra anlamını yitirdiğinde fark ediyorsun. Olmasını çok istediğin ve uğruna mücadeleler verdiğin isteyip olduramadığın onlarca şey gözünün önünden akıp geçiyor ve tıpkı küçük bir çocuğun rüzgâra aldanıp elindeki çok sevdiği balonu bir an olsun dalgınlığa bırakması gibi. Gözünün önünde yükseliyor, yükseklere uçuyor tutmak istiyorsun ama tutamıyorsun çünkü elinde değil.
Bir cümleyi anlamlandırmak veya anlamsızlaştırmak bizim elimizde. Öyle ki hayatın adaletsizliklerini ufak ufak anlamaya başladığım günlerde bir sürü cümlenin artık anlamsız olduğunu ve gittikçe hayatındaki olan cümlelere güvenini yetiriyorsun. Ve ben yitirilen şeylerin de kolay bulunamayacağını ve tekrar kazanmak için çok çabalamak gerektiğini yine bu cümleye duyduğum güveni geri kazanamadığımda anladım.
Evet, yanıldığın şey bu işte üzgünüm ama her şey senin elinde değilmiş. Hayatın senin hakkında bilmediğin, görmediğin ve duymadığın bir planı her zaman var. Bu yaşamda sen düşünmesen de senin için düşünenler var. Sen ölsen dahi -ki bu düşünce kimse planlara genelde dâhil etmeyi pek sevmez. Ama akıp giden devam edecek olan bir devran her zaman olur. Üstesinden gelemediğin ve müdahale edemediğimiz binlerce detaylar var. Ne kadar çok varsıl olsan da çuvallarla paran da olsa, arkanı yasladığın dağ gibi bir güçte olsa, seni yerden yükselten ve yere sapsağlam basmanı sağlayan çelik gibi ayakların da olsa ve bütün detayları geçiyorum o çok güvendiğin kalbin bile olsa, gün gelir vakit dolar ve kalbin dahi seni yarı yolda bırakır.
Ve senin elinden hiçbir şey gelmez. Bazen de çok anlam yüklememek çok da kurgulamamak gerekiyor belki de… Sıkı ve uğruna heba olunacak ideolojilere bağlı kalmamak, binlerce strateji, planı geliştirmemek, endişeyi kendine rehber edinmemek gerekiyor. Ve en önemlisi de belki henüz bugünün tadına varamamışken yarına kilitlenmemek gerekiyor.
Ve hiç vazgeçemeyeceğin o anı yaşamaya koyulacaksın bütün gücün ve kuvvetinle. Ve henüz vakit varken güneşin yükseldiği tan yerini oturup uzunca bir kez daha seyredeceksin o en duru saf ve içten halinle.
Eğer şu yaşadığın hayatta hala ayakların bir kez olsun toprakla buluşmamışsa hemen şimdi çoraplarını çıkartıp kirleneceğinden korkmadan alabildiğince üryan ayaklarınla toprağı hissedeceksin.
Ve hala bir çayın sohbetinden mahrumsan yanaşacaksın, sıkı tutacaksın bardağı ve o hafif duman tüten güzelliğinden seyre dalacaksın.
Eğer daha bir çocuğu sevindirecek bir şeyler yapmamışsan şu dar-ı dünyada; vakit kaybetmeden hemen gördüğün ilk çocuğa tebessüm edeceksin.
Ve hala hiçbir karşılık beklemeksizin bir iyilik, bir tebessüm ve bir yardımlaşma yapıp karşısında duyduğunuz huzuru tezahür etmediyseniz şimdi tam vakti.
Çok merak ediyorsanız ve bir bebeğin gözlerine uzunca bakıp masumiyeti anlamlandırmak isterseniz; “evet” onun da vakti.
Ve en önemlisi de hala kalbinizin ritmini değiştiren birileri varsa hayatınızda şimdi tam vakti; şükretmenin de ve sıkı sıkı sarılmanın da…
Yoksa şairin şiirinde dediği gibi;
“Vakit varken tomurcukları topla,
Zaman hala uçup gidiyor
Ve bugün gülümseyen bu çiçek
Yarın ölüyor olabilir.”
Oysa söylenilenin aksine hayat o kadar da kısa değil ve insan birçok şeyi sığdırabilir ömür takvimine.
Evet, belki de plan vakti değil belki de kısmen plansızlık vakti.
Hadi henüz daha vaktimiz varken şu dünya üzerinde toplanacak çok tomurcuk vardır ve tomurcukları birlikte toplamanın tam zamanı şimdi…
