Cumhuriyetin 100. yılında Belde ve Köyleri ile Biga projemiz sektörünün öncü kuruluşu Kaptanlar Un A.Ş.’nin ana sponsorluğunda sürüyor. Biga’nın tarihine ışık tutacak çalışmamızda Kozçeşme Köyü’nün güncel durumunu, tarihini, ekonomisini ve eğitim durumunu okuyabilirsiniz.
Kozçeşme Köyü
Kozçeşme, Gündoğdu’dan sonra gelen köydür. Balıklıçeşme’den de ulaşım sağlanır. Köye ulaşım asfalt yoldan sağlanır ve etrafında Gündoğdu, Selvi, Hisarlı, Arabakonağı, Gürgendere köyleri bulunur. Biga’ya 25 km, Çanakkale il merkezine 85 km uzaklıkta bulunur. Kozçeşme, 2009 yılında belde iken belediye başkanı olan Ahmet Tozan, 2014 yılından bu yana köyün muhtarı olarak görev yapmaktadır.
Güncel Durum
Yaklaşık 350 haneden oluşan Kozçeşme Köyü’nün son sayıma göre (2022) nüfusu 776’dır. Köyün nüfusu belde olduğu 1980’li yıllarda 1575, 2000’li yıllarda ise 1000 civarındadır. Köye yaklaşırken 1957 yılında yapılmış ve sürekli akan Çeltik Çeşmesi bulunmaktadır. Köyün girişinde eski kantar ve çeşme olup, turşu işletme fabrikası ve akaryakıt istasyonu vardır. Köye devam edilen yolda yeni yapılan Yunus Emre Camii, düğün salonu ve Troya Turşu işletmesi bulunmaktadır. Köy yolu, ana halteri asfalt ve parke taşken, ara ara arnavut kaldırımı vardır. Köyün giriş bölümünden köy içi yoldan Kozçeşme Göleti ve Kozçeşme Piknik Alanı’na gidilmektedir. Köylüler her yıl geleneksel olarak aile piknikleri düzenlerken, doğaseverlerin tercih ettiği noktalardan biri olup, Biga Motosiklet Kulübü (BİGMOK) Yaza Merhaba etkinliği düzenlemektedir. Tarım arazilerinin sulaması için DSİ tarafından yapılıp 1998 yılında kullanıma açılan gölette turna, aynalı sazan, tatlı su sardalyası gibi balık türleri de bulunmaktadır ve dönem dönem Biga İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ekipleri gölete yavru balık bırakmaktadır. Gölet, Kazmalı Köyü bölgesinden gelen Kocaçay Deresi tarafından beslenmektedir. Köy meydanına girişte ‘Kozçeşme’ye Hoşgeldiniz’ tagı vardır. Köyün girişinde sağlık ocağı, 2236 Sayılı Kozçeşme Tarım Kredi Kooperatifi, park, süt toplama merkezi bulunmaktadır. Köyün meydanında ise kahvehaneler, çeşmeler, çocuk parkı, muhtarlık ofisi (eski belediye binası), marketler, nalbur, Kozçeşme Merkez Camii, tüpçü, berber, Kozçeşme Harmanlık Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği ofisi gibi birçok yer yer mevcuttur. Köy içinde kesme taş, ateş tuğla ve eski evler dikkati çektiği gibi yeni yapılan evler vardır. Köyün belediye olduğu yıllarda altyapı, üstyapı, su gibi birçok problemi çözülürken, yeni çalışmalar yapılmaktadır. Telefon, internet, TV yayını bulunmaktadır. Kozçeşme Muhtarlığına ait arazöz, kepçe, traktör gibi araçlar mevcuttur.
Tarihi
Kozçeşme Köyü, göçmendir. Kozçeşme, halk dilinde 93 Harbi olarak bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan önce miladi 1875 yılında kurulmuştur. Bulgaristan’ın Şumnu vilayeti Razgrad kasabası Karaveliler köyünden göç eden muhacirler tarafından 60 hane olarak yerleşilen köy sakinleri, Balkanlardaki ağır zulüm ve baskıya dayanamayıp Anadolu topraklarına gelmiştir. Köyün adı ise yörede bir vakitler bol miktarda olduğu söylenen ceviz ağaçlarından geldiği ifade edilmektedir. Eski Farsça’da ceviz karşılığı goz, koz olarak kullanılmaktadır. Su kaynaklarının da bolca olmasından koz-çeşme kelimeleri birleştirilerek bugünde kullanılan adı almıştır. Köy, kurulduğundan beri günümüzdeki adını taşımaktadır. 9 Aralık 1973 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüşen kasabanın belediye statüsü, nüfusunun 2000 kişinin altına düşmesi üzerine 2013 yılında sona ermiştir. Büyükşehir Belediyesi Kanun Tasarısı’yla Türkiye’de kapatılan 559 belediye teşkilatından biri olan Kozçeşme 10 yıldır (2023) köy statüsüyle devam etmektedir. Biga’nın kapatılan 3 beldesinden biri olan Kozçeşme Köyü’nün ilk belediye başkanı Adalet Partisi’nden seçilen Ahmet Tuna’dır. ANAP, Refah Partisinden dönem içinde çeşitli belediye başkanları seçen Kozçeşme, 2009 yılında AK Parti’den Ahmet Tozan’ı belediye başkanı seçmiştir. Ancak Ahmet Tozan bir dönemi tamamlayamadan köy statüsüyle beraber görevine muhtar olarak devam etmiştir. Cumhuriyet’in 100. yılında köy 148 yaşındadır.
Ekonomi
Kozçeşme Köyü’nün temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Biga’nın tarım ve hayvancılığının büyük potansiyelde yapıldığı köylerindendir. 10.000 dönüm tarım alanına sahip köyün 8.850 dönümünde kuru tarım, 1.150 dönümünde ise sulu tarım yapılmaktadır. Köyde resmi verilere göre hayvan işletme sayısı 120’dir ve küçükbaş hayvan sayısı 2.965, büyükbaş hayvan sayısı ise 638’dir. Başlıca tarım ürünleri buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, bakla, nohut, kuru soğan, ayçiçeği, yonca, hayvanlar için silajlık mısır, yonca ve yulaftır. Biber, salçalık biber ve kavun üretilir. Köyde ayrıca elma, erik, zeytin, badem ve ceviz bahçeleriyle birlikte tarımsal işletme kaydı bulunan çiftçi sayısı 78’dir. Yaklaşık 3.500 adet kanatlı hayvan ve 1000 adet arı kovanı mevcuttur. Köyde ve bölgede biber üretiminin büyüklüğü işletmeden de anlaşılmaktadır. Köyde iki adet turşu ve turşu çeşitleri firmasının tesisi bulunmaktadır. Köye toplum ulaşım hizmeti Kozçeşme Tur tarafından verilmektedir.
Eğitim
Kozçeşme Köyü’nde aktif ilkokul bulunmaktadır. 5 derslikten oluşan okulda 25 erkek, 22 kız olmak üzere toplamda 47 öğrenci eğitim-öğretim görmektedir. 12 öğrencisi ise Kozçeşme’dendir. Kozçeşme’den Balıklıçeşme Ortaokulu’na 11 öğrenci, Biga Anadolu İmam Hatip Lisesi’ne 2, Ayşe Doğan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ne 2, Biga Atatürk Anadolu Lisesi’ne 1, Mehmet Akif Ersoy Anadolu Lisesi’ne 2, Şehit İbrahim Ateş Kız Anadolu Lisesi’ne 1, Hamdibey Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ne 1, İÇDAŞ Biga Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ne 2 öğrenci ulaştırılmaktadır. Yani toplamda köyde 69 öğrenci vardır ve taşımalı olarak 22 öğrenci eğitim-öğretim hayatını sürdürmektedir.
